Page Background

Modern Jazz Quartet

Dżentelmeni w smokingach, preferujący sale koncertowe od zadymionych klubów, łączący jazz i blues z muzyką klasyczną. Ten zespół zmienił postrzeganie gatunku. Choć wywodzili się z gorącego tygla bebopu świadomie zwrócił się w stronę chłodnej precyzji, formalnej elegancji i kompozycyjnego rygoru. Ich osiągnięcia to nie tylko stworzenie ponadczasowej muzyki - to także fundamentalna zmiana brzmienia i kulturowej zmiany adresu odbiorców. Była to cicha rewolucja, która podniosła jazz do sztuki koncertowej.

Choć jednym z załozycieli zespołu był Ray Brown to kanoniczny skład zespołu stanowili: jego dyrektor artystyczny i architekt brzmienia - John Lewis na fortepianie, serce i dusza grupy - Milt Jackson na wibrafonie, dbający o finanse grupy - Percy Heath na kontrabasie i mistrz subtelności - Connie Kay na perkusji.

Modern Jazz Qartet był jedym z pierwszych i najważniejszych propagatorów idei Third Stream (trzeciej drogi), terminu ukutego znacznie później dla oznaczenia syntetycznej formy muzyki łączącej improwizacyjną witalność i rytmikę jazzu z formalną dyscypliną i technikami kompozycyjnymi europejskiej muzyki klasycznej. John Lewis świadomie czerpał z barokowych form polifonicznych, głównie fugi - inspirował się tutaj głównie Janem Sebastianem Bachem. Było to urzeczywistnieniem artystycznej wizji odejścia w jazzie od modelu “solista z akompaniamentem” na rzecz postawienia wszystkich członków zespołu w roli równorzędnych partnerów w muzycznym dialogu.

Kwartet odszedł od typowej wcześniej, cyklicznej struktury temat - solo - temat. Wiele ich utworów miało bardziej złożoną, przekomponowaną formę, przypominającą logikę dzieł klasycznych. Mimo to zachowali fundamentalne cechy jazzu. SIlne poczucie bluesa oraz pulsujący swing stanowiły rdzeń ich tożsamości.

Znaczenie Modern Jazz Quartet wykracza daleko poza ich bogatą dyskografię. Ich wpływ odcisnął się nie tylko na muzyce, także na sposobie jej prezentacji i kulturowym postrzeganiu gatunku. Odegrali też pionierską rolę w formalizacji edukacji jazzowej. W 1957 roku, z inicjatywy Johna Lewisa założono School od Jazz. Był to jeden z pierwszych letnich obozów jazzowych, który stał się wzorcem dla późniejszych warsztatów jazzowych na całem świecie.